´óÏó´«Ã½

A Ghaisgich Chalma,

Sin thu, gu h-àrd os ar cionn, gu sìorraidh air faire le sùilean a tha a-nis dall ach a las air iomadh sealladh eadar-dhealaichte, iargalta agus smaoineachail, bhon a’ chiad latha a chuir thu ort deise an t-saighdeir.

Tha thu, gu soilleir a’ leughadh litir. A bheil i bhon dachaigh? An e gàirdeachas a rinn thu ris na naidheachdan a th’ innte, no an do chuir iad fo ghruaimean agus cianalas thu?

A’ gluasad nas fhaisg ort tha d’ ìomhaigh an-diugh, cruaidh mar stàilinn, dorcha, gun dath, gun mhothachadh agus gun cothrom gluasad, ach ‘s e do shùilean, sgàthan na h-inntinn, a tha ga mo tharraing-sa a-null far a bheil thu. Sùilean a bha thall ‘s a chunnaic agus a dh’fhairich cruadal agus clàtar a’ bhlàir, fàilidhean, salchar agus boglach nan trainnsichean, acras, goirteas bodhaig agus goirteas cridhe.

Cò iadsan a bha beò nad chuideachd agus a’ sabaid gualainn ri gualainn riut? Saoil an tàinig thu tarsainn air mo sheanair, Seumas MacNeacail a bha sna Lovat Scouts, iadsan a chaidh a shabaid len companaich dìleas - na h-eich Ghàidhealach?

An latha a dh’fhalbh thu dhan Chogadh Mhòr – an cogadh goirid a bhiodh seachad ron Nollaig ’s a dhèanadh cinnteach nach biodh cogadh eile ann gu sìorraidh bràth tuilleadh. Saoilidh mi gur ann annad a bhiodh an spionnadh an latha ud – do cheum cho aighearach, do shùilean a’ deàlradh, do ghuth làidir, misneachail. Pròis agus moit ga do stiùireadh. Ach, seo a’ cheist, càite an do laigh thu do cheann aig crìoch do là?

Na thill thu? A bheil thu an-diugh na do chadal sìorraidh ann an cladh eileanach ‘s tu air do thàladh le crònan na mara, ceilearadh nan eun, guthan socair nan ginealachan a lean thu? Ginealachan aig nach bi ach corra smuain air an dìleab phrìseil a dh’fhàg thu aca. Dìleab saorsa agus sìth air nach gabh prìs a chur. Tha e a’ cheart cho dòcha, ge-tà, gur ann a tha thu air do chàradh san uaigh ann an cladh-cogaidh, fada bhon dachaigh far an deach d’ àrach, ach fhathast aig fois air do chomharrachadh mar ghaisgeach.

Feumaidh mise togail orm a-nis. Tha trèana agam ri ghlacadh agus fàgaidh mi mo bheannachd agad leis an smuain seo san dealachadh. Nan tachradh gun gabhadh e dèanamh gum biodh tusa san fheòil, air chothrom ceithir uairean fichead a chuir seachad nad sheasamh far a bheil d’ ìomhaigh an–diugh, dè a’ bheachd a bhiodh agad air luchd-cleachdaidh na h-àrainneachd seo?  Beachd air dòigh-beatha, dol-a-mach, fasanan agus cleachdaidhean an t-sluaigh a thàinig às do dhèidh. Sluagh a tha beag air bheag a’ gabhail aire ri luach na dìleib a chaidh fhàgail aca le iomadh saighdear, mar thu fhèin, a tha an-diugh aig fois ach gun ainm.

Is mise le spèis agus taingealachd,

Neach-siubhail le beagan ùine ri chuir seachad ann an Stèisean Paddington.