Main content
Sorry, this episode is not currently available

Tha Litir Chun an t-Saighdeir Gun Ainm an-diugh air a' sgr矛obhadh le Agnes Rennie. Criomag eile bho rannsachadh na G脿idhlig c貌mhla ri Anne Macleod-Hill agus cuairt timcheall sg矛rean ceann a tuath na d霉thcha c貌mhla ri Tormod Macle貌id. bbc.co.uk/coinneach.

57 minutes

Last on

Thu 10 Jul 2014 21:00

Litir chun an t-Saighdeir Gun Ainm le Agnes Rennie

A Tharmoid bhochd

鈥橲 fhada bhon a bha mi a鈥 smaoineachadh air sgr矛obhadh thugad 鈥檚on bha uimhir ann a bha mi 鈥檚on innse dhut. Ged a b鈥 e br脿thair m鈥 athar a bh鈥 annad cha mh貌r nach robh sinn nar co-aoisean agus bha mise cho toilicht riut fh猫in is tu a鈥 falbh dhan a鈥 mhailisidh c貌mhla ri na balaich eile. Cha robh sin na annas sam bith dhuibhse agus a鈥 coimhead air ais cha mh貌r nach ann a bha e mar se貌rsa de holiday.


Cha do lean a鈥 holiday fada agus aon uair 鈥檚 a chaidh an cogadh a ghairm dh鈥檉halbh thu dhan an Fhraing. 鈥橲 beag a bha dh鈥檉hios agad d猫 a bha romhad agus cha robh tuigsinn sam bith againne ciamar a bha sibh be貌 na idir ciamar a bha sibh a鈥 b脿sachadh.


Bha mise ag obair air tac faisg air Loch Laomainn nuair a th貌isich an cogadh. Bidh cuimhn鈥 agad fh猫in gu robh mi d脿 sheusan ann an Sealltainn ron sin ach bha mi air mo dh貌igh nuair听 a fhuair mi cothrom a bhith ann an aon 脿ite ged a bha an obair paillt cho cruaidh. Ach cha do mhair sin fada, 鈥檚on cho luath 鈥檚 a th貌isich an cogadh th脿inig ormsa a dhol a Ghlaschu a dh鈥檕bair ann am factaraidh na munitions ann an Cardonald. Bha mi fh猫in agus M脿iri Mh貌r an sin agus 鈥檚 beag a bha a dh鈥檉hios againn c貌 leis a bha sinn ag obair 鈥 chemicals ghrannda a bha a鈥 cur riomhadh buidhe air craiceann gach duine a bha ag obair ann.


Nach uabhasach an saoghal anns a bheil sinn be貌 co-dhi霉 鈥 thusa 鈥檚 na balaich eile a鈥 sabaid anns na trainnsichean 鈥檚 peilearan nan Gearmailteach gar marbhadh 鈥檚 gar le貌n agus mise 鈥檚 M脿iri Mh貌r an seo a鈥 l矛onadh nam peilearan leis a bheil sibhse a鈥 marbhadh nan Gearmailteach. Chan eil e a鈥 d猫anamh ciall dh貌mhsa co-dhi霉.


Th脿inig naidheachd b脿s Dh貌mhnaill Aonghais Bhig an-d猫 鈥 chan eil fhios againn d猫 a thachair. Siud a-nise tri霉ir de bhalaich Aonghais Bhig air an call 鈥 cha ghabh c貌mhradh a dh猫anamh air. Tha iad ag r脿dh nach eil facal aig a mh脿thair agus nach eil s霉ilean athair a鈥 tiormachadh.

Thill Calum Mhurchaidh Ghiolais bho chionn cheala-deug. Bha sinn air a chluinntinn gu robh e ann an ospadal air a le貌n ach cha do thuig sinn ciamar. Bha e fh猫in agus Beileag Bh脿n Fhionnlaigh a鈥 dol a ph貌sadh an ath thuras a bhiodh e aig an taigh ach tha droch theansa gun tachair sin a-nis. Th脿inig Calum dhachaigh air leth-chois agus a l脿mh dheas gun fheum cuideachd. Ach t貌rr nas miosa na sin听 鈥檚 e nach do dh鈥檃ithnich e duine. Tha iad ag r脿dh gur e 鈥渟hell shock鈥 a th鈥 ann. Tha muinntir a鈥 chinn a-staigh ag r脿dh gun cluinn iad e a-muigh 鈥檚 e ag 猫igheachd 鈥檚 a鈥 mionnan. Tha Beileag bhochd le cridhe briste 鈥 thill Calum ach chan eil lorg air a鈥 Chalum dhan tug ise an gealladh-p貌saidh.


Agus d猫 mu do dheidhinn fh猫in?


B鈥 fhe脿rr leam gum b鈥 urrainn dhomh a bhith air iarraidh ort fuireach air falbh seachdain eile 鈥 na biodh dad a chabhaig ort dhachaigh. Cha b鈥 urrainn dhomh a bhith air a leithid a r脿dh ach nam biodh fios nam f脿idh air a bhith againn, air na bha romhainn, nach mi a bhiodh air feuchainn. Tha fhios ma bha thu air an deic gu robh thu a鈥 coimhead solais Ste貌rnabhaigh air f脿ire 鈥檚 fios nach robh caladh fad 脿s.


Ach cha b鈥 e sin a bha an d脿n, agus mus t脿inig latha air madainn na bliadhn鈥 霉ire, bha thu na do laighe am measg an fheamainn air mol fhuar Shanndabhaig.


Nach math nach eil fhios againn.

Le gaol is ionndrainn

Se貌naid Ruairidh

Broadcasts

  • Thu 10 Jul 2014 09:03
  • Thu 10 Jul 2014 21:00