Episode 19
Na bha tachairt sa Chiad Chogadh ceud bliadhna an ama seo. Le Gilleasbuig MacDh貌mhnaill. Events of the last three weeks in the First World War 100 years ago.
Tha Gilleasbuig MacDh貌mhnaill ag innse mar a bha sabaid dhian a' dol air an d脿rna seachdain den L霉nastal 1915 aig Anzac Cove agus B脿gh Suvla ann an Gallipoli mar ph脿irt de 'Ionnsaigh an L霉nastail', an 'August Offensive' a th貌isich an t-seachdain ron a seo. Nuair a bhuail torpedo anns an SS Royal Edward sna Dardanelles air a 13mh den L霉nastal chaidh mu 500 a sh脿bhaladh agus chaidh c貌rr is m矛le 脿s an rathad. Bha Aonghas Beag Ni脿ll a Gh脿rraidh 脿 Barraigh air SS Ajax a chaidh a dh猫anamh cobhair air na le貌intich.
Chuireadh d脿 bh脿ta Tuirceach fodha le b脿taichean-aigeil Breatannach sna Dardanelles agus chaidh an cri霉sar-armaichte an SS India a chuir fodha le na Gearmailtich far cladach Nirribhidh.
Ann an Gallipoli air an treas seachdain dhan Lunastal bha an 'Autumn Offensive', a-nise seachad is an cogadh air ais anns na trainnsichean, le gl猫 bheag gluasad taobh seach taobh. Bha an call-beatha 脿rd fhathast, ge-t脿. Am measg na chaidh a mharbhadh air an t-seachdain seo bha ceathrar 脿s an Eilean Sgitheanach - Alasdair MacFhionghain a rugadh sna Torran; Alasdair MacFhionghain, 'Aileagan M脿iri Anna', 脿 Cill Mo Luaig; Iain MacTh貌mais a rugadh am Port R矛gh agus D貌mhnall MacMhaoilein a rugadh cuideachd am Port R矛gh.
Airson misneachd nan saighdearan sna Lovat scouts a thogail an Gallipoli, bha an Caiptean aca, Uilleam Mac an T貌isich, air botal uisge-bheatha a ghealltainn airson an saighdear a b' fhe脿rr a dh猫anamh 貌ran mun a' phlat霉n aige. 'S e Uilleam MacCoinnich 脿 Asalaig faisg air Gleann Eilg a bhuannaich an duais le 脪ran nan Lovat Scouts agus cluinnidh sinn ceathramhan dhan 貌ran sa phr貌gram.
Air an aonamh latha fichead dhen L霉nastal 1915 thug feachdan Breatannach ionnsaigh air Beinn Scimitar aig Bagh Suvla sna Dardanelles.
B' e seo an ionnsaigh a bu mhotha a bha na co-ch貌mhraigich air a dhe脿namh ann an aon latha aig Bl脿r Ghallipoli. B' e an t-amas na Turcaich a ghluasad bho tr脿igh Suvla agus ceangal a dhe脿namh leis na feachdan Astr脿lianach agus Sealann Nuadh aig deas. Cluinnidh sinn bho Ghilleasbuig MacDh貌mhnaill mar a chaidh dhaibh.
Air an dara latha fichead ghabh feachdan Gearmailteach thairis Gearastan Osovets ann an ceann a tuath na P貌lainn. Bha str矛 chruaidh air a bhith a' dol airson a' ghearastain seo bho thoiseach a' chogaidh eadar na Ruiseanaich 's na Gearmailtich oir bha d脿 loidhne r猫ile a' ruith troimhe - aon bho St Petersburg gu Berlin agus an t猫 eile bho St Petersburg gu Vienna. Mar sin b' e l脿rach f矛or chudromach a bh' ann a bha cuideachd a' tairgsinn an t-slighe a bu ghiorra eadar taobh sear is taobh siar Prussia.
Last on
More episodes
Broadcasts
- Mon 31 Aug 2015 12:00大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Mon 31 Aug 2015 22:00大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Sun 6 Sep 2015 12:59大象传媒 Radio nan G脿idheal