大象传媒

Air an d脿rna latha fichead den t-Samhain th貌isich Bl脿r Ctesiphon, mar a tha Gilleasbuig MacDH貌mhnail ag innse an t-seachdain sa. B' e Ctesiphon aon de phr矛omh bhailtean seann Mhesopotamia, st猫idhichte air bruaichean an Tigris, beagan a bharrachd air fichead m矛le deas air Baghdad an latha an-diugh.
Fo chommand Sir Iain Nixon, bha a' chiad ionnsaighean a rinn feachdan Bhreatainn ann am Mesopotamia air a bhith soirbheachail. Bha feachdan fo chommand Sir Te脿rlach Townsend air Basra a ghabhail agus baile Kut-al-Amara. Thug Nixon a-nise 貌rdugh do Townsend e leantainn air suas aibhnichean Tigris agus Euphrates gu ruige Baghdad - an duais a bha dh矛th air.
Ach bha teagamhan m貌ra aig Townsend mun iomairt seo. Far an robh e, bha l脿n fhios aige nach biodh e furasta armachd no biadh no saighdearan eile fhaighinn ga ionnsaigh. Bha teagamhan aige cuideachd mu na saighdearan a bh' aige. Innseanaich a bh' anns a' mh貌rchuid dhiubh, agus bha e air an treas cuid dhiubh a chall cheana, cuid air am marbhadh anns a' bhl脿r, cuid air str矛ochdadh ri tinneas.
Chan 猫isteadh Nixon ris agus cluinnidh sinn mar a thachair.

Bha grunn bhuidheanan a bha cudromach ann a bhith a' toirt taic do shaighdearan. Air an 28mh den t-Samhain 1915 sgr矛obh E貌ghainn MacNeacail 脿 Griomasaigh gu phiuthar air duilleag p脿ipear le na facail Church Army Recreation Hut aig b脿rr na duilleig.
B' e an Church Army aon de na buidhnean, m貌ran dhiubh ceangailte ri eaglaisean eadar-dhealaichte, a bha a' toirt taic ann an diofar dh貌ighean do shaighdearan. Nam measg bha The Young Men's Christian Association - a YMCA, Comataidh Hutaichean Eaglaisean na h-Alba, An Club Caitligeach, Arm an t-Saoraidh ( a' Salvation Army) agus 脿ite air am biodh iad ag 猫igheachd, Toc H, neo Talbot House faisg air Poperinghe.

Bha an t-Siathamh Division Innseanach, fon t-Seanalair Townshend, gam putadh air ais leis an Arm Thurcach ann am Mesopotamia agus b' eudar dhaibh d矛on a ghabhail ann am bhaile Kut-al-Amara, baile beagan is ceud m矛le deas air Baghdad ann an Iorag an l脿-an-diugh. Tha seann bhallaichean l脿idir mun cuairt a' bhaile agus cha robh an t-Arm Turcach comasach air an leagail, ach cha mh貌 a bha an t-Arm Breatannach comasach air faighinn a-mach 脿s a' bhaile. Th貌isich s猫ist Kut-al-Amara air an 7mh den D霉bhlachd agus mhair i cha mh貌r c貌ig miosan, gu deireadh a' Ghiblean1916.

Chaidh feachd de na Ciad S矛ofortaich a chur a Mhesopotamia a chuideachadh Seanalair Townshend aig Kut-al-Amara, agus bha Iain MacLe貌id, Iain Ruadh Thormoid 脿 Siabost bho Dheas nam measg. Cluinnidh sinn bhuaithe mar a dh'fhalbh iad.