Episode 55
Na bha tachairt sa Chiad Chogadh ceud bliadhna an ama seo. Le Gilleasbuig MacDh貌mhnaill. Events of the last three weeks in World War One one hundred years ago.
Air an 3mh den t-Sultain 1917 dh'fh脿g c貌ig de na bomairean 霉ra Gearmailteach, an Gotha GV, raon-laighe Gontrode sa Bheilg aig leth-uair an d猫idh a naoi a dh'oidhche. R脿inig iad costa deas Shasainn mu aon uair deug agus goirid 脿s d猫idh sin bha iad air an slighe suas abhainn Medway a dh'ionnsaigh baile-puirt Chatham, le soillse na gealaich is solais nam bailtean gan tre貌rachadh. 'S e rud 霉r a bha anns na h-ionnsaighean-oidhche do mhuinntir na sg矛re agus cha robh iad ullaichte air an son.
Chaidh c貌rr is d脿 fhichead bom a leigeil 脿s uile-gu-l猫ir. Bhuail fear dhiubh mullach an Drill Hall aig ionad an N猫ibhidh ann an Chatham agus b' e sin am fear a bu mhotha a rinn de chall. Cluinnidh sinn aig Gilleasbuig MacDh貌mhnaill mar a thachair.
Am measg naidheachdan mu chall, tha naidheachd aig Gilleasbuig mu na le貌intich. Bho mheadhan 1916, chaidh t貌iseachadh a' toirt phr矛osanaich-cogaidh a bha air an droch le貌n , no a bha aois 脿raidh, 脿s na campaichean san robh iad agus an gluasad dhan Eilbheis far am faigheadh iad c霉ram dotair. Bha seo fo sgiath Crois Dhearg na d霉thcha sin 's bha saighdearan ann 脿s gach d霉thaich a bha an s脿s anns a' Chogadh. Air an aonamh l脿 deug den t-Sultain 1917 chaidh a' chiad bhuidheann de na pr矛osanaich Breatannach a bha san Eilbheis fon a' phr貌gram a leigeil dhachaigh a Shasainn.
Tha litrichean cuideachd bho fhear 脿 脤le, a bha san ospadal a Sasainn, gu phiuthar agus bho fhear 脿 Leodhas a bh' air a bhith air b貌rd soitheach a chaidh air a' chladach an ceann a tuath Afraga.
Agus th貌isich Bl脿r Rathad Menin, p脿irt de Threas Bl脿r Ypres, air an 20mh den t-Sultain 1917. Bha comanndair Dara Arm Bhreatainn, an Seanalair Herbert Plumer, air plana a dhealbh airson faighinn seachad air siostam-d矛on na Gearmailt, agus chaidh fheuchainn an toiseach sa bhl脿r seo. Chun a seo, cha robh na Gearmailtich a' d猫anamh oidhirp mh貌r sam bith air a' chiad loidhne aca a dh矛on ach, nuair a bhristeadh na Breatannaich troimhe dhan dara loidhne, bha aonadan ghunnaichean-luath romhpa an sin a bha cur stad orra. Bha na Gearmailtich an uairsin a' tighinn air adhart luath on ch霉l - is mar as trice a' buannachd air ais an talamh a chaill iad. Cluinnidh sinn mar a dh'atharraich Seanalair Plumer c霉isean leis a' phlana 霉ir.
Last on
More episodes
Broadcasts
- Mon 25 Sep 2017 12:00大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Mon 25 Sep 2017 22:00大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Sun 1 Oct 2017 13:00大象传媒 Radio nan G脿idheal