大象传媒

Air an 24mh dhen t-Sultain 1917 chaidh 15 a mharbhadh agus 70 neach eile a dhroch ghortachadh ann an ionnsaighean a rinn ple脿naichean agus Zeppelins Gearmailteach air Lunnainn. Th脿inig na ple脿naichean a-steach taobh Khent agus Essex, ach cha d'fhuair ach aon no dh脿 tro na loidhichean d矛on. Dh'fheuch soithichean-adhar ri thighinn tarsainn Siorrachd Iorc agus cladach Siorrachd Lincoln eadar meadhan oidhche agus tr矛 uairean sa mhadainn, ach chaidh an tilleadh mus d'fhuair iad nas fhaide a-staigh air an d霉thaich.

An ath l脿 th脿inig am batal airson Rathad Menin, p脿irt dhen Treas Bl脿r aig Ypres, gu ceann gu soirbheachail le ionnsaigh Ghearmailteach eile air a tilleadh. Cha b' ann gun phr矛s a chaidh a' bhuaidh a ghleidheadh ge-t脿 le Eilean Liosmor a' call a' chiad shaighdear acasan sa chogadh, D貌mhnall Bochanan, aois seachd thar fhichead.

Agus mar a bha tric f矛or sa Chogadh Mh貌r, mar a tha Gilleasbuig MacDh貌mhnaill ag innse, 's gann gun robh aon bhl脿r air tighinn gu ceann an uair a bha fear eile a' t貌iseachadh, leis na ciad bhuilean gan leagail ann am Batal Coille Polygon, ceithir m矛le an ear air Ypres air an 26mh den mh矛os.

Nochd airteagal beag inntinneach ann am p脿ipear an 脪bain Disathairne 29mh den t-Sultain 1917 ag innse mu na bhathas a' cruinneachadh de dh'uighean airson an cur air adhart chu na saighdearan a bh' air an le貌, agus , san aon iris dhen ph脿ipear-naidheachd, bha rabhadh bho Choimiseanair B矛dh Taobh Siar na h-Alba, Gideon Murray, a bha draghail gum faodadh l霉ghadachadh ann am pr矛s an 脿rain soithichean Breatannach a chur ann an tuilleadh cunnart bho bh脿taichean-aigeil na Gearmailt. Cluinnidh sinn bho Ghilleasbuig mar a chaidh d猫iligeadh ris.

B' e Batal Broodseinde. am batal a bu shoirbheachaile san Treas Bl脿r aig Ypres, agus le taic bho Arm Astr脿lia 's New Zealand chaidh aig na Breatannaich air smachd a ghabhail air Druim Broodseinde air a' chiad latha. Ach a-rithist cha b'ann gun chall a bha e le faisg air 6,500 Astr脿lianaich, mu 900 bho New Zealand agus 300 Breatannach air an le貌n no air a marbhadh. Bha na h-脿ireamhan aig na Gearmailtich cho 脿rd ri 10,000 agus chaill iad 5,000 pr矛osanach cuideachd. Chan eil e na iongnadh mar sin gun deach an 4mh den D脿mhair 1917 a chl脿radh mar 'Latha Dubh' ann an eachdraidh cogaidh oifigeil na Gearmailt.

Chaidh an soitheach SS Main a chur fodha air 9mh den D脿mhair 1917 le dusan dena bh' air b貌rd a' call am beatha. Bha i m矛le gu leth a-mach bhon Druim Mh貌r ann an Siorrachd Wigton an uair a chaidh a bualadh le torpedo bhon bh脿t-aigeil Gearmailteach U-75. Am measg an fheadhainn a chailleadh an latha sin bha Iain Mac脤omhair, Iain a' Phunch 脿 Borgh a Le貌dhas. Seachdain roimhe sin bha a bhean Gormal air litir fhaighinn bhuaithe ag innse gun robh e an d貌chas gur e fh猫in an ath litir a gheibheadh i s' d霉il aige thighinn dhachaigh air f貌rladh as d猫idh an turas a dh'脠irinn. Ghluais am bristeadh cridhe i gu b脿rdachd a sgr矛obhadh mar chuimhne air Iain 's gun iad ach r脿ithe p貌sta. Cluinnidh sinn rannan dhen 貌ran aice air a sheinn le Seonag Mhoireasdan.

Air an 12mh den D脿mhair 1917 chuireadh a' Chiad Bhatal aig Passchendale. Dh'fhailnich air na Co-ch貌mhragaich am baile a ghabhail agus chaidh na m矛ltean a mharbhadh, m貌ran 脿 New Zealand le barrachd air am marbhadh no air an le貌n sna beagan uairean sin seach latha sam bith eile ann an eachdraidh na d霉thcha. Bha G脿idheil am measg a' chall cuideachd, mar a chluinneas sinn.