´óÏó´«Ã½

Tha Coinneach Mac a' Ghobhainn a’ tomhas nan rathaidean eile a dh’ fhaodadh eachdraidh a bhith air a ghabhail anns an t-sreath ùr seo le cèist eadar-dhealaichte aige dha fhaighneachd gach seachdain.

Anns a’ phrògram sa: dè nan robh Tighearnas nan Eilean, am fo-rìoghachd Gàidhealach fo cheannais Chlann Dòmhnaill, air maireachdainn na b’ fhaide?

Ann an eachdraidh, thuit an tighearnas às a chèile às dèidh bliadhnaichean de chogadh agus de strì le rìghrean Alba. Chaidh an tighearna neo-eisimeileach mu dheireadh, Aonghas Òg, a mhurt ann an 1490 le clàrsair Èireannach na chùirt fhèin. Cha do ràinig Clann Dòmhnaill an aon ìre a-riamh a-rithist.

Ach dè nan robh sgian neo misneachd a’ mhurtair air fàiligeadh? Dè nan robh na Dòmhnallaich, fo smachd Aonghais Òig, air an cumhachd a ghlèidheadh beagan na b’ fhaide – neo mòran na b’ fhaide? Dè a’ bhuaidh a bheireadh sin air eachdraidh is suidheachadh na Gàidhealtachd chun a’ latha an-diugh?

A’ cagnadh air a’ chuspair tha dithis eòlaichean – an Dr Aonghas MacCoinnich bho Oilthigh Ghlaschu, agus Catrìona Mhoireach bho Oilthigh na Gàidhealtachd is nan Eilean. Dè cho diofraichte is a tha iadsan a’ smaoineachadh a bhiodh ar n-eachdraidh, mura robh Aonghas Òg air a bhith air a mhurt?