´óÏó´«Ã½

'S e sreath ùr a' comharrachadh gu bheil 70 bliadhna bho chaidh Sgoil Eòlais na h-Alba a stèidheachadh aig Oilthigh Dhùn Èideann a th' ann a Sgaoileadh an Eòlais. Tha sinn air iarraidh air grunn dhaoine taghadh a dhèanamh air clàraidhean a tha prìseil dhaibhsan à tasglann na Sgoile ge b' e daoine a bhuineadh dhaibh, sgìre air a bheil iad eòlach neo cuspair anns a bheil ùidh aca. Agus abair gun d'fhuair sinn taghadh de dhualchas agus beul-aithris na Gàidhlig!

'S ann air fear de na seanchaidhean a b' ainmeile a bh' air fhàgail ann an Uibhist, 's air a robh e fhèin eòlach, a tha sùil Bill Innes a' laighe a seo. Rugadh Donnchadh mac Domhnaill 'ac Dhonnchaidh ann an Snaoiseabhal an Uibhist a Deas ann an 1882. Ann an 1907 chaidh tac Pheighinn nan Aoireann a bhriseadh na chroitean agus fhuair Niall, brathair Dhonnchaidh, fear dhiubh. A’ togail taighe comhla rin athair, dh’ionnsaich na balaich sgilean togail – Niall mar shaor agus Donnchadh mar chlachair, sgil a bha na dhreuchd dha fad a bheatha. Bha Donnchadh pòst' aig Mairead, piuthar don bhàrd, Dòmhnall Ruadh Mac an t-Saoir, Dòmhnall Ruadh Phàislig.

Bha gibht air leth aig Donnchadh air sgeulachdan fada a chumail air chuimhne agus air an innse, 's bha an aon rud fìor mu òrain agus na fuinn. Chual' e iomadach eisimpleir dhiubh aig a sheanair agus aig athair. Ann an 1936 bha an t-Urramach Uilleam MacMhathain a' cur leabhar ri chèile air a' bhardachd aig Ian MacCodrum 's fhuair e fuinn nan òran gu lèir aig Donnchadh. Aig àm a’ chogaidh thàinig KC Craig 's chlar esan còig de na sgeulachdan aig Donnchadh, a nochd an clò ann an 1950. A thuilleadh orrasan chaidh a chlàradh le Fear Chanaigh agus Calum Iain MacIllEathain.

A seo bheir Bill thugainn dìreach bloighean de chuid de na sgeulachdan iongantach a thog Donnchadh, òran luadh is òran na Fèinne agus bàrdachd MhicCodrum am measg eile. Gheibh sinn cuideachd dealbh a dh'fhàg a bhràthair-cèile, Dòmhnall Ruadh Phàislig, dhuinn air Donnchadh, sa bhàrdachd mhìorbhaileach MacPhàil 's MacThòmais agus san òran Fear a' Chòta Ruaidh.