13/11/2006
Tha litir bheag na seachdain aig Ruairidh MacIlleathain.
Clip
-
An Litir Bheag 79
Duration: 04:24
An Litir Bheag 79
An t-seachdain sa chaidh bha sinn aig D霉n Dearduil faisg air Loch Nis. Bho Inbhir Nis bidh cuid a鈥 dr脿ibheadh a dh鈥檌onnsaigh Dh霉n Dearduil air rathad beag. Tha an rathad a鈥 t貌iseachadh faisg air T貌rr an Eas. Cuideachd faisg air T貌rr an Eas tha loch. Tha ainm ne貌nach air an loch. Loch Ce貌 Glais. Loch Ce貌 Glais. Loch of Grey Mist.
Bha mi a鈥 leughadh beagan mun 脿ite. Bha an t-霉ghdar ag r脿dh nach e Ce貌 a bh鈥 anns an ainm, ach C猫. Tha C猫 a鈥 ciallachadh 鈥渙f Cia鈥. 鈥橲 e Cia ainm air seann dia p脿ganach Ceilteach. Mar sin, 鈥檚 e an t-ainm ceart air an loch 鈥 Loch C猫 Glais. Tha sin a鈥 ciallachadh the loch of grey Cia.
Tha an rathad beag a Dh霉n Dearduil cumhang. Tha e s脿mhach s矛theil. Ach anns an t-seann aimsir cha robh an t-脿ite cho s矛theil. 鈥橲 e Baile Cheatharnach an t-ainm a bh鈥 air. The place of caterans, or freebooters. Baile Cheatharnach.
Air an rathad tha drochaid. Tha sin far a bheil an rathad a鈥 dol thairis air allt. Bha ainm-脿ite an sin co-cheangailte ris na ceatharnaich. Aig an drochaid bha muileann ann. 鈥橲 e Muileann nam Biodag an t-ainm a bh鈥 air. The Mill of the Dirks. Muileann nam Biodag. Bha na ceatharnaich a鈥 cur faobhar air na biodagan aca an sin. An uair sin bha iad a鈥 falbh airson droch rudan a dh猫anamh.
Tha fiosrachadh s貌nraichte againn air aon bhaile-fearainn san sg矛re. Tha sin nas fhaide s矛os an rathad. 鈥橲 e Balchraggan no Bail鈥 a鈥 Chreagain an t-ainm a th鈥 air. Tha fios againn air na h-ainmean a bh鈥 air na h-achaidhean ann am Bail鈥 a鈥 Chreagain nuair a bha grunn teaghlaichean a鈥 fuireach ann. Bha na teaghlaichean a鈥 fuireach ri taobh a ch猫ile. Bha achadh aig gach teaghlach. Seo agaibh na h-ainmean: C霉l Arachain, Bail鈥 an Fhraoich, Baile na Feadaige, Bail鈥 a鈥 Chreagain fh猫in agus Bail鈥 an t-S矛thein. Gu m矛-fhortanach, chaill sinn fiosrachadh mionaideach mar sin ann am m貌ran bhailtean air a鈥 Gh脿idhealtachd.
Agus c貌 脿s a th脿inig am fiosrachadh mionaideach sin air Bail鈥 a鈥 Chreagain? Th脿inig bho bhodach 鈥 Seumas Gobha. Chaochail e ann an naoi ceud deug 鈥檚 a tr矛 (1903). Rugadh e ann an ochd ceud deug 鈥檚 a tr矛 (1803). Mar sin, bha e ceud bliadhna a dh鈥檃ois nuair a chaochail e. Innsidh mi dhuibh mu dheidhinn an ath-sheachdain.
Faclan is abairtean
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.