17/08/2001
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 111
Duration: 05:17
Litir 111: Ruigidh each mall muileann
Tha mo smuaintean air eich an t-seachdain-sa. 鈥橲 d貌cha gur e as coireach airson sin gu robh mi nam bhritheamh aig m貌d ionadail o chionn ghoirid, agus bha agam ri c貌mhradh ri clann ann an G脿idhlig. Bha a鈥 chuid a bu mhotha aca 脿 baile m貌r, agus bha t猫 a bha seo, nach robh ach seachd bliadhna a dh鈥檃ois, a鈥 fuireach ann am flat.
鈥淎 bheil peat agad?鈥 dh鈥檉haighnich mi.
鈥淭ha,鈥 ars鈥 ise, 鈥渃at. Ach tha mi ag iarraidh each.鈥
鈥淐arson each?鈥 dh鈥檉haighnich mi dhith.
鈥淏idh mi a鈥 marcachd,鈥 thuirt i.
鈥淎gus, nuair a gheibh thu each,鈥 dh鈥檉haighnich mi, 鈥渁n cum thu anns a flat e?鈥
Uill, bha i a鈥 feuchainn ri bhith modhail, agus duais a bhuannachadh, ach bha e follaiseach gu robh i dhen bheachd gu robh mi nam amadan airson a leithid de cheist a chur oirre. 鈥淐ha chum mi anns a flat e,鈥 thuirt i, 鈥渁ch aig a Riding Centre.鈥 Choimhead i suas a dh鈥檌onnsaigh nan speuran agus dh鈥檃tharraich mi an cuspair gu sgiobalta.
Chan eil eich mar ph脿irt de bheatha nam bailtean m貌ra mar a b鈥 脿bhaist, agus chan eil Gaidheil an l脿 an-diugh a鈥 cumail eich mar a chum iad uaireigin. Nuair a ch矛 sibh an uiread de sheanfhaclan le eich annta, tha e follaiseach gu robh iad gu math cudthromach gu h-eachdraidheil ann an d貌igh-beatha nan Gaidheal.
Tha mi cinnteach gum bi sibh e貌lach air an fhear seo: Ruigidh each mall muileann. Cluinnear gu math tric e, ach tha amharas agam nach eil a h-uile duine e貌lach air an t-seanfhacal gu l猫ir, oir tha sin d矛reach mar ph脿irt dheth. Seo e gu sl脿n: Ruigidh each mall muileann, ach feumaidh fear fuireach a bhriseas a chas. Deagh chomhairle, chanainn, agus bidh mi uaireannan a鈥 me貌mhrachadh air nuair a tha mi a鈥 sgitheadh!
Aig deireadh na bliadhn鈥 an-uiridh (Litir 80, 08.12.00), dh鈥檌nnis mi dhuibh mu dheidhinn Dail an Eich, ainm-脿ite an seo ann an Inbhir Nis. Chan e sin a-mh脿in e do a leithid, ge-t脿. Tha d脿 脿ite eile anns a鈥 bhaile a tha ainmichte airson eich, ged nach eil am facal each a鈥 nochdadh annta. Ma tha sibh air a bhith ann an Gaidhealtachd na h-Eireann, bidh sibh e貌lach air an fhacal capall - airson each. Uill, tha e againn an seo cuideachd, a鈥 ciallachadh each boireann neo each-obrach. Agus tha e ann an Inbhir Nis ann an ce脿rnaidh dhen bhaile ris an canar Capall-Innis neo, ann am Beurla, Capel Inch.
Bidh feadhainn agaibh ag aithneachadh a鈥 ch脿irdeis eadar capall agus caballo ann an Sp脿inntis, neo le cheval agus cavalier ann am Frangais. Agus, ann am Beurla, le capercaillie, an t-eun m貌r a聽tha a鈥 fuireach anns na coilltean-giuthais. Th脿inig capercaillie 脿s capall-coille, leis gu bheil an t-eun a鈥 d猫anamh fuaim mar each.
鈥橲 e am facal eile airson each 鈥 marc, a th鈥 againn fhathast ann am marcachd, marcaiche is marc-shluagh. Tha ce脿rnaidh ann an Inbhir Nis, faisg air Capall-Innis, air a bheil Marc Innis, neo Merkinch ann am Beurla an l脿 an-diugh. Bha an d脿 脿ite nan 矛nnsean l脿imh ri Abhainn Nis, neo nan eileanan anns an abhainn o shean, agus feumaidh gu robh eich air an cumail annta.
Nise, ceist phearsanta dhuibh. A bheil sibh ag obair ro chruaidh? A bheil cus uallaich oirbh fh猫in, is a bheil feadhainn eile anns an 脿ite-obrach agaibh rudeigin leisg, a鈥 f脿gail cus agaibh fh猫in ri dh猫anamh? Uill, ma tha, 鈥檚 d貌cha gu bheil sibh d矛reach ro 猫asgaidh. Mar a chanas an seanfhacal 鈥 Is ann air each 猫asgaidh a leigear an t-uallach. Gabhaibh air ur socair. Ruigidh an t-each as maille am muileann aig a鈥 cheann thall.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing ghr脿mair na seachdaine
Seanfhaclan na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.