大象传媒

Fel y dywed Harri Pritchard Jones yn ei feirniadaeth eleni, "stori sy'n gafael ac yn cadw diddordeb" yw hanfod nofel dda ac yn 么l yr hyn a nodwyd yn y testunau roedd disgwyl i'r gwaith buddugol fod a "llinyn stor茂ol cryf".

Sut mae Pryfeta yn ffitio i'r patrwm yna tybed ?

Yn bendant mae yma stori hunangofiannol ddiddorol am Jim yr entomolegydd sydd hefyd a diddordeb mewn darllen llenyddiaeth, ond sydd braidd yn aflwyddiannus yn ei berthynas a merched, heblaw am ei fam.

Yn ei ganol oed mae'n ymuno a chwmni eithriadol o od sy'n ymwneud 芒 chymwynasgarwch ac arbrofi ar feddyliau, ac o fewn y gwmn茂aeth yma mae'n gallu yn rhannol guddio'i orffennol tryblys.

Dyna fframwaith y stori, stori sydd felly'n ffitio'n daclus i ofynion y gystadleuaeth eleni ac yn sicr yn faes newydd i'r nofel yng Nghymru. Ond a yw'n cadw diddordeb ?

Llesteirio diddordeb
Rhaid cyfaddef i fy niddordeb gael ei lesteirio yn amlach na pheidio gan y rhestru manwl a diddiwedd o bryfetach, ac er y gwneir hynny mewn iaith wyddonol gywir, tybed faint o ddiddordeb sydd gan ddarllenwyr yn y pentwr o enwau a welir yma ?

Rwy'n sylweddoli mai dianc i fyd y pryfetach mae Jim er mwyn dianc oddi wrth ei fyd cythryblus ac yn yr obsesiwn yna y cawn gyfle i adnabod a cheisio deall cymhlethdod ei gymeriad.

Defnyddio obsesiwn Jim i geisio profi nad yw popeth fel mae'n ymddangos yw'r bwriad mae'n debyg ond mae'r gorddefnyddio'r manylder am sawl rhywogaeth o bryfetach yn arafu taith y stori mewn sawl man, yn enwedig felly ar ddiwedd y rhan gyntaf..

Cymeriadu lliwgar
Cryfder amlwg y gwaith yw'r cymeriadu lliwgar sydd yma, ac mae'r dafodiaith yn cryfhau sawl sefyllfa - yn wir, yn achub ambell un.

Mae Cerys yr eneth ddall yn gymeriad cryf a phendant ac yn ei dallineb yn gweld a deall mwy na llawer, ac yn sicr mae mam Jim ynghanol ei gwendid atgofus yn dangos cryfder tu hwnt i'w sefyllfa fregus.

Y defnydd cyfrwys o'r cymeriadau sy'n ein galluogi i ddeall peth ar gymeriad cymhleth Jim, ac yn y fan yna mae crefft y nofelydd yn cael ei amlygu.

Bywiocach
Fe gefais ail ran y gyfrol yn llawer iawn bywiocach ac fe lwyddwyd i greu sawl sefyllfa sy'n creu awydd am ddarllen ymlaen, ac mae'n rhaid edmygu coethder y dweud yn y cyfanwaith.

Methais a gweld pwrpas y lluniau sydd ar sawl tudalen gan nad ydynt yn ychwanegu dim at y cymeriadau na chwaith at rediad y stori gref yma, ond mae'r diweddglo fel y dywed Annes Glyn yn ei beirniadaeth, yn iasol.

Y gor gatalogeiddio sydd wedi arafu peth ar rediad y nofel i mi, ond mae ei newydd-deb i'w groesawu'n fawr.