Angen mwy o ‘swyddi da’ i gadw pobl ifanc yn Ynys Môn

Disgrifiad o'r llun, Mae Osian a Geraint yn paratoi ar gyfer byd gwaith ar ôl gorffen eu cwrs coleg
  • Awdur, Sion Tootill
  • Swydd, Newyddion ý Cymru

Mae 'na alw am fwy o "swyddi da" er mwyn cadw pobl ifanc i weithio ar Ynys Môn.

Daw hyn wrth i'r ynys weld mwy o bobl rhwng 15 a 29 oed yn gadael yr ynys na sy’n symud i fyw yno dros y 10 mlynedd ddiwethaf.

I Osian Roberts, syn paratoi i ddechrau ei swydd ddelfrydol, dywedodd ei fod yn "siom gorfod symud o'r ardal".

Mae Osian yn astudio peirianneg awyrennol yng Ngholeg Menai Llangefni cyn mynd ymlaen i weithio i Airbus.

Ag yntau wedi gorfod gadael ei fro er mwyn gwneud hynny, dywedodd: “Dwi ‘di bod yn lwcus i gael y swydd dwi ‘di cael gyda chwmni mawr, yn enwedig achos does dim swyddi sy’n talu’r fath o arian mae Airbus yn talu o gwmpas yr ardal yma".

Ychwanegodd ei fod yn "siom gorfod symud o’r ardal, ond does dim dewis. Mae angen mwy o swyddi da yma i newid pethau.”

'Dim cymaint o gyfleoedd'

Mae Geraint Roberts, 17, yn un o ffrindiau gorau a chyd-fyfyrwyr Osian.

Yn wahanol i Osian, mae'n dal i obeithio y bydd yn gallu ffeindio swydd dda ar Ynys Môn.

Dywedodd: “Dwi’n chwilio am rywbeth mwy lleol na Osian ond mae o’n anodd. Does dim cymaint o gyfleoedd i fynd uchel fyny rownd fan hyn, ti’n sôn am nifer fach iawn o swyddi rili. Ond dwi’n dal i ddyfalbarhau.”

Disgrifiad o'r llun, Mae Ffion yn gobeitho symud yn ol i Ynys Môn ar ôl gorffen cwrs yn Lloegr

Ond nid pawb sydd am aros yn lleol am byth.

Mae Ffion Parry yn gobeithio cael lle ar gwrs yn Ardal y Llynnoedd, yng ngogledd orllewin Lloegr ar ôl gorffen astudio Gwasanaethau Gwarchod Mewn Lifrai.

Dywedodd ei bod yn "gorfod gadael yr ynys i wneud yr hyn dwi am wneud nesaf ond mae hynny’n gyffrous.

"Dwi’n edrych ymlaen at fyw yn rhywle arall am gyfnod, ond dwi’n gobeithio dod 'nôl ar ôl gorffen y cwrs ac mae hynny’n achosi i fi boeni ychydig o ran be’ dwi’n mynd i wneud yma.

"Does dim llawer o gwmpas yr ardal yma, o ran swyddi da beth bynnag.”

Sorry, we can’t display this part of the story on this lightweight mobile page.

Mae Ynys Môn wedi gweld mwy o bobl rhwng 15 a 29 oed yn gadael yr ynys na sy’n symud i fyw yno dros y 10 mlynedd ddiwethaf.

Mae’r sefyllfa o ran hynny yn waeth ar yr ynys nac ym mhob un o etholaethau eraill Cymru heblaw dau.

Felly sut mae datrys y broblem?

Disgrifiad o'r llun, Mae Menter Môn yn rhedeg cynllun Morlais, sef cynllun ynni adnewyddadwy sy'n cynhyrchu trydan trwy defnyddio llanw'r môr

Mae Dafydd Gruffydd yn rheolwr gyfarwyddwr ym Menter Môn. Ar hyn o bryd mae’r cwmni yn cyflogi 85 o bobl ar draws yr ardal.

Gobaith y fenter yw cefnogi mwy o bobl ifanc yn y dyfodol trwy brosiectau ynni adnewyddadwy newydd.

“Ynys Môn yw’r ynys ynni. Mae ‘na gyfleoedd yma o ran solar, gwynt, y llanw a niwclear o bosib. Mae'r rhain yn swyddi da sydd angen sgiliau tebyg ac felly mae angen i ni gefnogi ein pobl ifanc ni i gael y sgiliau yna.

Ychwanegodd: “Dwi’n nabod nifer o gyrff ar Ynys Môn, gan gynnwys ni ein hunain, sy’n cael trafferth yn recriwtio pobl ifanc ac felly mae’n bwysig ein bod ni’n sôn am y cyfleoedd cyffrous sydd yma.

"‘Da ni angen pobl ifanc i aros yma a datblygu’r diwydiant er mwyn i’r ardal gyrraedd ei photensial.”

Dywedodd y Ceidwadwyr Cymreig fod economi cryf yn "arwain at wasanaethau cyhoeddus cryf", gan ychwanegu "nad oes gan Lafur gynlluniau i dyfu economi Cymru, i gael pobl mewn swyddi, i gynyddu cyflogau gweithwyr yng Nghymru nac i gefnogi busnesau Cymreig".

Dywedodd Llafur: "Mae'r Llywodraeth Lafur yng Nghymru yn canolbwyntio ar warchod swyddi Cymraeg, cael pobl allan o dlodi a mynd i'r afael â'r argyfwng costau byw y mae'r Torïaid wedi ei greu," gan ddweud eu bod wedi eu "cyfyngu gan lywodraeth Geidwadol" yn San Steffan.

Dywedodd llefarydd ar ran Plaid Cymru: "Rydym yn llwyr gydnabod yr heriau sy’n golygu bod pobl ifanc yn gadael yr ynys i chwilio am waith, ac mae Plaid Cymru’n benderfynol o wyrdroi hynny.

"Mae angen creu Ynys Môn ffyniannus er budd pob rhan o’n cymdeithas" gan ychwanegu fod eu ffocws ar "sicrhau tegwch ariannol i Gymru".

Dywedodd y Democratiaid Rhyddfrydol eu bod yn "cynnig rhywbeth gwahanol i'r status quo presennol", ac y bydda nhw yn datblygu "economi gref drwy fuddsoddi, gosod trethi teg a rheolaeth gyfrifol o arian cyhoeddus".

Mae Reform wedi cael cais am ymateb.