10/02/2012
Litir na seachdain aig Ruaraidh MacIllEathain. This week's letter for learners from Roddy MacLean.
Last on
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 656
Duration: 05:36
Litir 656: D霉ghall Bochanan - P脿irt 3
Nuair a bha D霉ghall Bochanan, am b脿rd spioradail, na dheugaire chaidh e a dh鈥檉huireach ann an Sruighlea. Chaidh e far rathad an Tighearna, ged a bha na peacaidhean aige a鈥 bualadh air a chogais. Tha e ag innse anns an leabhar aige Beatha agus Iompachadh Dh霉ghaill Bhochanain mar a thachair dha aon latha nuair a bha e a-muigh air an t-sr脿id. 鈥淏ha saighdear air mhisg a鈥 falbh romham,鈥 tha e ag r脿dh, 鈥渁gus bha gillean 貌g鈥 eile a鈥 cur m矛-thlachd air le bhith tilgeadh seann ghiobal de luideag shalach na aodann鈥︹
听听听听听听听听听听听 Cha do thuig D霉ghall an suidheachadh agus thog e an clobhd airson a thilgeil far an rathaid. Shaoil an saighdear gun robh D霉ghall air fear de na bleigeardan a bha a鈥 d猫anamh d矛-meas air. Tharraing e a bheigeileid agus rinn e air D霉ghall. Seo an tuairisgeul a tha D霉ghall a鈥 d猫anamh dheth: 鈥淐haidh mi a-steach ann an clobhsa agus d矛reach mar a bha mi a鈥 dol a-steach, agus esan air t矛 a lann a sh脿thadh annam, dh鈥櫭瞨daich an Tighearna na fhreastal gl貌rmhor gun thuit e an aghaidh a chinn agus l脿igh e car 霉ine gun mhothachadh gus an d鈥 fhuair mi teicheadh lem bheatha.鈥
听听听听听听听听听听听 An d猫idh 霉ine ann an Sruighlea chaidh D霉ghall a dh鈥檉huireach ann an D霉n 脠ideann greis agus an uair sin don Cheapan ann an Siorrachd Shruighlea. 鈥淏ha mi nis鈥 ochd bliadhna deug a dh鈥檃ois agus dh鈥檌arr m鈥 athair orm ce脿ird de she貌rs鈥 eigin a roghnachadh a chum a dhol ga h-ionnsachadh, ach sin an n矛 nach robh mi riamh de貌nach a dh猫anamh,鈥 tha e ag aideachadh, 鈥渙ir ghr脿dhaich mi mo chaitheamh-beatha diamhanach, fuasgailt fh猫in cho m貌r 鈥檚 nach b鈥 urrainn mi smuainteachadh le tlachd air a鈥 chaochladh.鈥 鈥橲 iad na caraidean aige a mhol dha gu l脿idir ce脿ird a thoirt a-mach. Ghabh e obair le caraid airson tr矛 bliadhna airson saoirsneachd ionnsachadh.
听听听听听听听听听听听 Ach mus robh na tr矛 bliadhna seachad, chaidh D霉ghall is a mhaighstir a-mach air a ch猫ile agus chaidh e gu fear eile ann an D霉n Breatann. Cha do mhair an obair sin fada nas motha. Bha D霉ghall air a ghlacadh le gnothaichean spioradail, ach chan eil sin a鈥 ciallachadh gun robh e an-c貌mhnaidh d矛leas do theagasg nan sgriobtaran.
听听听听听听听听听听听 Anns an leabhar, tha e ag innse dhuinn mar a thug cuid de shearmonaichean buaidh mh貌r air. Seo eisimpleir: Bha s脿cramaid suipeir an Tighearna gu bhith air a frithealadh ann an Calasraid, agus chaidh mise don 脿ite sin agus air Disathairne chuala mi searmon gl猫 sh貌lasach 鈥 Thug am ministear fa-near gum faodadh an creideach a bhith air uairean ann an gluasad a鈥 ghr脿is cho lag ri caol-sm霉id a bhiodh de choinneal an d猫idh a s猫ideadh 脿s; 鈥淎ch,鈥 ars esan, 鈥渁m m霉ch an Tighearn鈥 Iosa an caol-sm霉id sin? Cha mh霉ch, be貌thaichidh e e agus s猫ididh e air le gaoth an Spioraid Naoimh gus an gabh e suas na lasair.鈥
听听听听听听听听听听听 Ann an seachd ceud deug, ceathrad 鈥檚 a dh脿 (1742), chaidh D霉ghall gu co-chruinneachadh m貌r ann an Camas Long faisg air Glaschu. Th脿inig d脿 fhichead m矛le duine cruinn airson 猫isteachd ris an t-searmonaiche ainmeil Se貌ras Whitefield. Fhuair D霉ghall misneachd ach bha fhathast teagamhan a鈥 bualadh air. Bha a bheatha a鈥 dol a dh鈥檃tharrachadh gu m貌r, ge-t脿, mar a ch矛 sinn anns an ath Litir.
Faclan na Litreach
Abairtean na Litreach
Puing-ch脿nain na Litreach
Bha saighdear air mhisg a鈥 falbh romham: A drunken soldier was walking in front of me. Misg means 鈥榙runkenness, intoxication鈥. Air mhisg means 鈥榙runk鈥. The lenition of misg in the indefinite dative singular following air is an old grammatical model still seen in Irish Gaelic and preserved in our own language in phrases like air mh脿l, mean air mhean. From misg we get the adjective misgeach 鈥榙runken, addicted to drink鈥 and the noun misgear 鈥榙runkard, tippler鈥. Three stages of drunkenness from 蝉貌产补谤谤补 upwards (or, more realistically, downwards) would be fo sm霉id, air mhisg and air a dhalladh [leis an deoch] (for a male) or air a dalladh (for a female).
Gn脿thas-cainnt na Litreach
gun mhothachadh: unconscious.
听
Tha 鈥淟itir do Luchd-ionnsachaidh鈥 air a maoineachadh le MG ALBA
Broadcasts
- Fri 10 Feb 2012 11:55大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Sat 11 Feb 2012 10:55大象传媒 Radio nan G脿idheal
- Sun 12 Feb 2012 14:55大象传媒 Radio nan G脿idheal
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.