´óÏó´«Ã½

Air a' bhliadhna seo tha sinn a' comharrachadh 70 bliadhna bho chaidh Sgoil Eòlais na h-Alba a stèidheachadh aig Oilthigh Dhùn Èideann. Tron bhliadhna, cluinnidh sinn taghaidhean de chuid de na chaidh a chlàradh le luchd-cruinneachaidh na Sgoile, a' mhòr-chuid dheth sna 50an agus na 60an, bho dhaoine a bh' air am bogadh ann an dualchas agus beul-aithris na Gàidhlig. Chaidh an t-sreath sa a chraoladh an toiseach nuair a bha an Sgoil a' comharrachadh 50 bliadhna ann an 2001.

Chlàr Dòmhnall Eàirdsidh Dòmhnallach còmhradh a bh' aige leis a' bhàrd Dòmhnall Iain Dòmhnallach, Dòmhnall Iain Dhonnchaidh ann an 1982 far a robh e ag innse mu na bha a' gluasad spiorad na bàrdachd ann agus mar a bha e a' sgrìobhadh. Rugadh Dòmhnall Iain ann am Peighinn an Aoireann, Uibhist a Deas, ann an 1919, do theaghlach a bha sònraichte a thaobh an eòlais agus an ùidh a bha aca ann an eachdraidh, òrain agus dualchas.

B' e an seanchaidh ainmeil Donnchadh MacDhòmhnaill 'ac Dhonnchaidh, Donnchadh Clachair, a b' athair dha, agus bha Niall, bràthair athar, cuideachd aithnichte mar sgeulaiche.

Bha an creideamh Caitligeach a-riamh cudromach do Dhòmhnall Iain agus, ged a thàinig e tro iomadh dùbhlan agus dòrainn nuair a bha e na phrìosanach sa Ghearmailt fad còig bliadhna aig àm an Dàrna Cogadh, b' ann às dèidh dha aois dà fhichead bliadhna a ruighinn a dh'fhàs e dha-rìribh dlùth do chreideamh.

B' ann sa champa phrìosanach a thòisich e an dàn mòr 'Moladh Uibhist', leis na choisinn e Crùn a' Bhàird aig Mòd Ghlaschu ann an 1948.

Nochd Sguaban Eòrna, leabhar den bhàrdachd aig Dòmhnall Iain Dòmhnallach ann an 1973, agus Fo Sgàil an Swastika, cunntas air a bheatha mar phrìosanach cogaidh ann an 1974.

Rinn e cruinneachadh de bheul-aithris is sgeulachdan agus òrain à Uibhist agus nochd cuid dhiubh sin anns an leabhar Uibhist a Deas a dh'ath-fhoillsich Acair an 2019. Tha iomradh air beatha Dhòmhnaill Iain agus cruinneachadh slàn den bhàrdachd aige anns an leabhar Chì Mi, deasaichte le Bill Innes agus air fhoillseachadh le Birlinn, 1998.

A seo cluinnidh sibh am bàrd fhèin ag aithris rannan à 'Moladh Uibhist' agus à 'Snaoiseabhal'; cluinnidh sibh Bill Innes le rannan à 'Don Lacha', 'Òran an Fheamanaidh' agus 'Feasgar Beatha'.