16/03/2001
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 89
Duration: 05:07
Litir 89: Cormac
An t-seachdain 鈥檚 a chaidh, dh鈥檌nnis mi dhuibh mu 貌ran a sgr矛obh am b脿rd, Uilleam Ros, anns an do dh鈥檃inmich e an cl脿rsair Eireannach, Cormac. Cha chreid mi gu bheil fios aig m貌ran an-diugh c貌 bh鈥 ann an Cormac, ach bha tuigse aig an fheadhainn a bha a鈥 leughadh b脿rdachd Rois aig an 脿m. Bha e aithnichte ann am beul-aithris, agus seo sgeulachd mu dheidhinn:
Mar bu dual do chl脿rsairean Eireannach aig an 脿m, th脿inig Cormac a dh鈥橝lba, agus chuir e seachad 霉ine ann an taighean m貌ra nan ceann-feadhna. 鈥橲 ann mar sin a bhiodh iad a鈥 d猫anamh am bith-be貌 鈥 a鈥 cluich na cl脿rsaich agus a鈥 seinn airson nan uaislean, is uaireannan a鈥 sgr矛obhadh 貌rain dhaibh. As d猫idh greis, chaidh Cormac a Le貌dhas far an d鈥檉huair e aoigheachd c貌mhla ri MacLe貌id.
Ach, ged a fhuair e fh猫in is MacLe貌id air adhart ceart gu le貌r, dh鈥櫭╥rich trioblaid eatarra. Bha nighean aig MacLe貌id agus ghabh i fh猫in agus Cormac trom-ghaol air a ch猫ile. Ach cha leigeadh a h-athair leatha an cl脿rsair a ph貌sadh, agus chuir a鈥 ch脿raid romhpa teicheadh a dh鈥橢irinn.
Oidhch鈥 a bha seo, ghleus Cormac a chl脿rsach. As deidh don a h-uile duine an suipear a ghabhail, th貌isich e air fonn 脿raidh a chluich. Chuireadh e a h-uile duine a bha ag 猫isteachd ris fo phr脿mh. Chluich Cormac airson greis agus an uairsin choimhead e mun cuairt air. Bha a h-uile duine na chadal, nam measg MacLe貌id fh猫in.
Chuir Cormac a chl脿rsach an darna taobh agus tharraing e a-mach biodag fhada a bhiodh e a鈥 giulan c貌mhla ris. Dh鈥櫭╥rich e agus chaidh e a dh鈥檌onnsaigh a鈥 chinn-chinnidh airson amhaich a sgoltadh.
Ach nuair a bha e faisg air, th脿inig am mac a bu shine aig MacLe貌id a-steach. Bha e air tilleadh bho bhith a鈥 sealg anns a鈥 mhonadh, agus chunnaic e an cl脿rsair faisg air athair, is biodag mh貌r na l脿imh.
鈥淎 Chormaic, a Chormaic,鈥 thuirt e. 鈥淒猫 tha thu a鈥 d猫anamh? A bheil thu air a dhol 脿s do rian?鈥
鈥淐han eil,鈥 fhreagair an cl脿rsair, 鈥渁ch tha gaol agam air do phiuthar agus tha mi airson a toirt leam a dh鈥橢irinn. Cha toir d鈥 athair cead dhomh agus, leis a sin, feumaidh mi a cheann a thoirt far a bhodhaig.鈥
鈥淣a d猫an sin!鈥 thuirt an gille. 鈥淐han fhaod thu. Co-dhi霉, chan eil math dhut a bhith cho d矛leas sin ri mo phiuthar. Tha m矛le 貌igh ann an Alba agus dh鈥檉haodadh tu do roghainn fhaighinn dhiubh, is a h-uile gin aca nas b貌idhche na i.鈥
Smaoinich an t-Eireannach airson tiotan. An uairsin choimhead e air mac MhicLe貌id. 鈥溾橲 e an fh矛rinn a th鈥 agad,鈥 thuirt e ris. 鈥淭hoir dhomh mo chl脿rsach is gheibh mi cuidhteas gaol na h-貌ighe, do phiuthar, le bhith ga cluich.鈥 Agus 鈥檚 e sin a rinn e.
Na chuid bh脿rdachd, rinn Uilleam Ros coimeas eadar Cormac 鈥檚 e fh猫in. Bha comas aig a鈥 chl脿rsair leigheas fhaighinn airson tinneas a ghaoil leis a鈥 chl脿rsaich. B鈥 e sin cumhachd a鈥 chi霉il. Ach cha robh comas mar sin aig a鈥 bh脿rd, agus cha b鈥 urrainn dha faclan a lorg, ann am Beurla neo G脿idhlig, a bheireadh toil-inntinn dha.
Ach, aig a鈥 cheann thall, c貌 chanadh nach iad na faclan as cumhachdaiche? Tha gl猫 bheag a鈥 cuimhneachadh ce貌l Chormaic an-diugh, ach bidh briathran is smuaintean a鈥 bh脿ird tric far comhair, c貌rr is d脿 cheud bliadhna as d猫idh a bh脿is.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing ghr脿mair na seachdaine
Gn脿ths-cainnt na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.