大象传媒

DisgrifioDisgrifiad o olygfa/o le

Yn y canllaw hwn mae enghreifftiau o ffurfiau sydd yn disgrifio. Mae鈥檙 canllaw yn nodi beth yw pwrpas y mathau yma o destunau ac yn nodi beth sydd yn angenrheidiol o ran iaith ac arddull.

Part of CymraegYsgrifennu

Disgrifiad o olygfa/o le

Beth yw disgrifiad?

Mewn disgrifiad o le neu olygfa mae鈥檔 rhaid i ti beintio llun gyda geiriau. Dylet ti gyfeirio at y synhwyrau drwy nodi beth wyt ti鈥檔 ei weld, clywed, arogli, blasu neu deimlo. Mae angen i ti gynnwys nodweddion arddull amrywiol i wneud dy waith yn ddiddorol.

Iaith ac arddull disgrifiad

  • Mae'n iawn ysgrifennu disgrifiad yn y gorffennol neu鈥檙 presennol.
  • Mae angen i ti ysgrifennu yn y person cyntaf: gwelaf/gwelais, clywaf/clywais, aroglaf/aroglais, teimlaf/teimlais, blasaf/blasais.
  • Mae angen i ti gofio treiglo鈥檔 feddal ar 么l berf gryno 鈥 gwelaf bobl, clywaf leisiau, aroglais fwg, teimlaf wynt cryf.
  • Ceisia gynnwys ansoddeiriau, cymariaethau, personoli neu drosiadau diddorol.
  • Rhaid i ti amrywio dechrau brawddegau.

Question

Cywira鈥檙 brawddegau canlynol.

  • Clywais lleisiau yn siarad yn frwd.
  • Aroglais mwg drewllyd wrth gerdded i mewn i鈥檙 ystafell.
  • Teimlais gwres yr haul yn llosgi fy nghroen.
  • Gwelais torf o bobl yng nghanol sgw芒r y dref.
  • Blasais byrgyr seimllyd.

Dyma enghraifft o ddisgrifiad o ffermdy:

Rwyf am s么n wrthych am gartref fy nain - Fferm Glan-yr-afon. Heb amheuaeth mae鈥檔 lle godidog yng nghanol prydferthwch cefn gwlad gogledd Cymru. Mi fyddai rhai yn dweud mai lle digon di-nod mewn ardal ddigon ydyw, ond, i mi, mae鈥檙 fferm yn llawn atgofion ac mae鈥檙 ffermdy yn ddewin yn llawn hud a lledrith.

Mae鈥檙 golygfeydd hardd yn fy rhyfeddu. Wedi amgylchynu鈥檙 ffermdy mae blanced werdd gydag ambell flodyn yn ymestyn i鈥檙 haul neu ddafad yn pori. Mae鈥檔 lle cymharol dawel heblaw am ambell dractor yn chwyrnu. Wrth gamu allan o鈥檙 car gallaf glywed yr adar yn canu fel c么r swynol.

Peidiwch 芒 meddwl bod y fferm yn dawel fel y bedd drwy鈥檙 amser, mae chwerthin uchel a siarad diddiwedd fy nain a鈥檌 ffrindiau siaradus i'w glywed weithiau. Bydd briwsion y cacennau cri ffres o鈥檙 popty yn dawnsio oddi ar wefusau鈥檙 cyfeillion wrth iddynt roi鈥檙 byd yn ei le. Pan fyddwch yn cerdded trwy ddrws cul y ffermdy gallwch arogli鈥檙 bara ffres sy鈥檔 pobi yn y popty sy鈥檔 deffro rhyw deimlad bywiog yn eich corff. Mae鈥檙 ffermdy ar ei orau pan mae鈥檙 haul yn edrych lawr arno ac yn gwenu. Yn wir dyma鈥檙 lle gorau yn y byd.

Question

Edrycha ar y darn yn ofalus. Noda enghreifftiau o鈥檙 nodweddion arddull isod ynddo:

  • cymhariaethau
  • trosiadau
  • ansoddeiriau
  • personoli

Ysgrifenna ddisgrifiad byr o鈥檙 olygfa tu allan i ffenest dy ystafell wely. Rhaid i ti gynnwys:

  • y pum synnwyr 鈥 clywed, gweld, arogli, blasu, teimlo
  • wyth ansoddair
  • tair cymhariaeth
  • pedwar trosiad
  • pedwar personoliad
  • un cyflythreniad
  • ailadrodd