Adeiledd y ddeilen
Mae gan adeiledd deilen addasiadau er mwyn gallu cyflawni Proses gemegol a ddefnyddir gan blanhigion ac alg芒u i wneud glwcos ac ocsigen o carbon deuocsid a d诺r, gan ddefnyddio egni golau sydd wedi ei amsugno gan cloroffyl. Mae ocsigen yn cael ei gynhyrchu fel isgynnyrch ffotosynthesis. yn effeithiol.
Mae deilen angen:
- ffordd i gludo d诺r i鈥檙 ddeilen, a Siwgr syml sy'n cael ei wneud gan y corff o fwyd. Mae'n cael ei ddefnyddio gan gelloedd i wneud egni yn ystod resbiradaeth. i rannau eraill o鈥檙 planhigyn
- ffordd o gyfnewid carbon deuocsid ac ocsigen
- y gallu i amsugno egni golau yn effeithlon
Amsugno egni golau
Mae golau鈥檔 cael ei amsugno ym meinwe Meinwe planhigion sy鈥檔 cynnwys celloedd agos i鈥檞 gilydd yn haen uchaf deilen. ddeilen. Mae celloedd palis芒d ar ffurf colofn ac yn llawn dop o Mae鈥檔 cynnwys y cloroffyl lliw gwyrdd, sef lle mae ffotosynthesis yn digwydd.. Maen nhw wedi eu gosod yn agos iawn at ei gilydd fel bod llawer o egni golau yn gallu cael ei amsugno.
Nodweddion dail a鈥檜 swyddogaethau
| Nodwedd | Swyddogaeth |
| Arwynebedd mawr | Amsugniad golau mwyaf |
| Tenau | Pellter byr i garbon deuocsid dryledu i mewn i gelloedd dail |
| Cwtigl | Haen wrth-dd诺r gwyraidd sy鈥檔 lleihau colledion d诺r. Mae'n dryloyw i adael i olau gyrraedd y ddeilen |
| Nodwedd | Arwynebedd mawr |
|---|---|
| Swyddogaeth | Amsugniad golau mwyaf |
| Nodwedd | Tenau |
|---|---|
| Swyddogaeth | Pellter byr i garbon deuocsid dryledu i mewn i gelloedd dail |
| Nodwedd | Cwtigl |
|---|---|
| Swyddogaeth | Haen wrth-dd诺r gwyraidd sy鈥檔 lleihau colledion d诺r. Mae'n dryloyw i adael i olau gyrraedd y ddeilen |
R么l stomata
惭补别鈥檙 Tyllau m芒n yn epidermis (croen) deilen 鈥 ar ochr isa鈥檙 dail fel arfer. Maen nhw鈥檔 rheoli faint o dd诺r sy鈥檔 cael ei golli a鈥檙 nwyon sy鈥檔 cael eu cyfnewid trwy agor a chau. Stoma ydy鈥檙 ffurf unigol. yn rheoli sut mae鈥檙 ddeilen yn cyfnewid nwyon. Mae modd agor neu gau pob stoma yn dibynnu ar ba mor Dywedwn fod cell planhigyn yn chwydd-dynn pan fo wedi chwyddo 芒 d诺r. ydy ei gelloedd gwarchod.
惭补别鈥檙 stomata yn gallu agor a chau i wneud y canlynol:
- rheoleiddio trydarthiad
- caniat谩u cyfnewid nwyon
Mae Symudiad gronynnau (moleciwlau neu 茂onau) o ardal o grynodiad uwch i ardal o grynodiad is. carbon deuocsid, ocsigen ac anwedd d诺r i mewn (neu allan) o鈥檙 ddeilen yn digwydd yn bennaf pan mae鈥檙 stomata ar agor.