Arferai Gruff Rhys chwarae yn yr un band 芒 chanwr Celt, Martin Beattie, ym Methesda yn ei arddegau ond daeth i amlygrwydd yn nes ymlaen fel prif leisydd Ffa Coffi Pawb.
Ar 么l arwyddo i label Ankst, fe ddaeth Ffa Coffi yn un o brif fandiau Cymru gan ryddhau tair albwm - Clymhalio, Dalec Peilon a Hei Vidal. Pan chwalodd y gr诺p yn 1993, aeth Gruff i astudio celf yn Barcelona am gyfnod cyn mynd ati gyda'r drymiwr Dafydd Ieuan o Roscefnhir i ffurfio'r Super Furry Animals. Aelodau'r gr诺p bellach ydy Gruff y lleisydd, Dafydd ar y drymiau, Cian Ciaran, brawd Dafydd ar yr allweddellau, Huw 'Bunf' Bunford ar y git芒r a Guto Price ar y git芒r f芒s.
Yn 1995, fe arwyddodd y band i label Creation Records. Yn 么l y stori, gofynnodd Alan McGee, pennaeth y cwmni, iddyn nhw ganu mwy o ganeuon yn Saesneg ar 么l bod yn eu gwylio'n perfformio - heb ddeall eu bod nhw wedi canu pob c芒n yn Saesneg. Fe wnaethon nhw'n siwr wrth arwyddo fod eu cytundeb yn cynnwys diwrnod o wyliau ar Ddydd G诺yl Ddewi bob blwyddyn.
Rhyddhawyd eu halbwm gyntaf, Fuzzy Logic, yn 1996 - yr albwm gyntaf i Gruff ganu yn Saesneg arni. Wedi llwyddiant Fuzzy Logic aeth SFA ymlaen i fod yn un o fandiau mwyaf cynhyrchiol, creadigol a hirymarhous y s卯n. Gyda sawl EP ac albwm Saesneg y tu 么l iddyn nhw erbyn hyn, fe wnaethon nhw hefyd gyhoeddi albwm Gymraeg hynod lwyddiannus, Mwng, yn 2000.
Ar ddechrau eu gyrfa roedd y band yn enwog am sawl rheswm heblaw eu cerddoriaeth fel yr eirth 40 troedfedd a'r tanc glas a ddefnyddiwyd ar eu teithiau cynnar ac am rannu llwyfan gyda dau 'ieti' cynoesol.
Yn 2003 daeth Gruff n么l i dref ei fagwraeth gyda'r Super Furries i gymryd rhan yng ng诺yl Pesda Roc, atgyfodiad o wyliau llai yr 80au yn y dref i ddathlu canmlwyddiant diwedd Streic Fawr y Penrhyn.
Ym mis Ionawr 2005, recordiodd ei albwm unigol gyntaf, yr Atal Genhedlaeth, gan berfformio ar ei ben ei hun, ynghyd ag Alun Tan Lan a phrosiect Kerdd Dant ar daith o amgylch theatrau Cymru i'w hyrwyddo. Ers hynny, mae wedi rhyddhau dau albwm unigol arall sef Candylion a Hotel Shampoo, ac mae wedi cydweithio gyda nifer o fandiau ac artistiaid eraill, yn ogystal a pharhau i recordio a rhyddhau sawl albwm gyda'r Super Furry Animals. Mi wnaeth hefyd ffurfio'r band Neon Neon, ac mae wedi sefydlu label recordio o'r enw Irony Bored, sef y label wnaeth ryddhau albwm cyntaf Cate Le Bon.
Ym mis Hydref 2011, cyhoeddwyd mai Rhys oedd wedi ennill y Wobr Gerddoriaeth Gymraeg newydd am ei albwm boblogaidd, 'Hotel Shampoo'.
Newyddion
![](/staticarchive/fb332bb9883eb86870c07a752fd96316662dee40.jpg)
Mercury i Neon Neon?
22 Gorffennaf 2008
Mae rhestr fer y 'Mercury Music Prize' newydd eu cyhoeddi, ag ymysg y 12 band / artist ar y rhestr, mae Neon Neon.
Taith Gruff Rhys
8 Rhagfyr 2006
Erthyglau
![](/staticarchive/fb3bb3e6cd0f1f7d174d7e4d90e8748de6f917cd.jpg)
Gruff Rhys ar C2
20 Mawrth 2008
Gwrandewch eto ar y sgwrs arbennig rhwng Daf Du a Gruff Rhys am ei brosiect diweddaraf, Neon Neon.
大象传媒 Wales Music
![Sian Evans](/staticarchive/40d47d278803ba4e94937f3aa8a82fe31e3930dc.jpg)
More Music by Welsh artists
Take at look at our musical profiles of all kinds of artists from across the country.