Beirniaid cerdd 'yn gowbois'
 Dim ond deuddydd cyn i'r Eisteddfod Genedlaethol agor yn Nhyddewi cafodd rhai o feirniaid cerdd y Brifwyl chwip din nas gwelwyd ei thebyg gan gerddor a darlledwr amlwg.
Yn siarad ar y rhaglen radio Y Celfyddydau cyhuddodd Alwyn Humphreys, sydd hefyd yn arweinydd Côr Meibion Treforys, feirniad o fod yn "gowbois" sy'n rhestru ystrydebau a dod i benderfyniadau "boncys".
Dywedodd na all rhai ohonyn nhw ddweud a yw rhywun yn canu allan o diwn neu beidio.
Yn cymryd rhan ar yr un rhaglen disgrifiodd Hywel Teifi Edwards y cyhuddiadau fel rhai "difrifol iawn" os yn gywir.
Meddai Alwyn Humphreys:
"Yn y cyswllt cerddorol ychydig iawn, fuaswn i'n y'i ddweud, o gerddorion sydd yna yng Nghymru - sy'n siarad Cymraeg - ac sy'n gymwys i feirniadu yn yr Eisteddfod Genedlaethol.
"Mi fyddwn i'n dweud ar y cychwyn y dylen nhw fod yn bobl sydd o leiaf yn ddarlithwyr mewn colegau cerdd neu adrannau cerdd prifysgolion," meddai.
"Mae yna ormod o gowbois cerddorol yng Nghymru - wedi bod erioed - a'r cyfan sydd raid ichi fod i fod yn feirniad mewn unrhyw eisteddfod yw eich bod yn gallu pentyrru ansoddeiriau a chyflwyno cyfres o ystrydebau.
"Does dim rhaid ichi fod yn arbenigwr ar gerddoriaeth."
Yn ymddangos hefyd ar y rhaglen cytunodd Cyfarwyddwr yr Eisteddfod, Elfed Roberts, fod elfen o wir yn yr hyn a ddywedai Alwyn Humphreys ond ychwanegodd fod y drefn o fwy nag un beirniad yn diogelu tegwch i gystadleuwyr.
Yn ddiweddarach, ailadroddodd Alwyn Humphreys ei gyhuddiadau ar rifyn o Stondin Sulwyn ar Radio Cymru gan gyfeirio unwaith eto at "gowbois cerddorol" sydd "ddim ffit i wneud y job" yn rhesu "ystrydebau disynnwyr"
Dywedodd eu bod yn sarhad nid yn unig ar gystadleuwyr ond ar gynulleidfaoedd hefyd.
Ychwanegodd y gellid, o bosibl, ddenu beirniaid gwell o dalu mwy o arian na'r hyn a ddisgrifiodd fel y "cildwrn" presennol gan yr Eisteddfod.
Ond pwysleisiodd nad chwilio am fudd personol yr oedd.
"Dydw i ddim yn ystyried fy hun yn gymwys i wneud y gwaith ac fe fyddwn yn hoffi pe byddai eraill yn ei wneud," meddai.
|
