HomeostasisFasogyfyngiad, fasoymlediad, crynu a chwysu
Mae angen cadw鈥檙 amodau y tu mewn i鈥檔 corff yn gyson, ee mae lefel y siwgr yn y gwaed a鈥檙 tymheredd yn cael eu rheoleiddio鈥檔 ofalus. Mae ffordd o fyw yn gallu effeithio ar yr homeostasis hwn.
Ymateb i fod yn rhy oer yw fasogyfyngiad. Mae鈥檙 broses yn cynnwys culhau pibellau gwaed wrth arwyneb y croen i leihau colledion gwres drwy arwyneb y croen.
Ymateb i fod yn rhy boeth fasoymlediad. Mae鈥檙 broses yn cynnwys lledu pibellau gwaed wrth arwyneb y croen i gynyddu colledion gwres drwy arwyneb y croen.
Mae鈥檙 tabl hwn yn crynhoi鈥檙 ddwy broses.
Rhy oer
Rhy boeth
Proses
Fasogyfyngu
Fasoymledu
搁丑测诲飞别濒茂补耻
Yn culhau
Yn ymledu
Llif gwaed yng nghapilar茂au鈥檙 croen
Yn lleihau
Yn cynyddu
Colli gwres o鈥檙 croen
Yn lleihau
Yn cynyddu
Proses
Rhy oer
Fasogyfyngu
Rhy boeth
Fasoymledu
搁丑测诲飞别濒茂补耻
Rhy oer
Yn culhau
Rhy boeth
Yn ymledu
Llif gwaed yng nghapilar茂au鈥檙 croen
Rhy oer
Yn lleihau
Rhy boeth
Yn cynyddu
Colli gwres o鈥檙 croen
Rhy oer
Yn lleihau
Rhy boeth
Yn cynyddu
Pan rwyt ti鈥檔 oer, efallai y byddi di鈥檔 dechrau crynu. Mae crynu yn cael ei achosi gan gyhyrau sy鈥檔 cyfangu鈥檔 anwirfoddol. Er mwyn i gyhyr gyfangu, mae angen egni o resbiradaethAdwaith cemegol sy鈥檔 digwydd mewn celloedd byw, gan ddefnyddio glwcos ac ocsigen i ryddhau'r egni sydd ei angen ar organebau i fyw. Carbon deuocsid a d诺r yw sgil gynhyrchion resbiradaeth. sy鈥檔 rhyddhau gwres. Mae鈥檙 gwres yn cael ei ddefnyddio i gynhesu鈥檙 corff.
Pan rwyt ti鈥檔 rhy boeth, byddi di'n chwysu. Mae chwys yn cael ei gynhyrchu gan y chwarennau chwys ac mae鈥檔 teithio i fyny鈥檙 ddwythell chwys ac allan o鈥檙 mandwll chwys i arwyneb y corff. Yma bydd y d诺r yn y chwys yn anweddu, gan gymryd gwres o鈥檙 corff gydag ef. Mae eich corff yn defnyddio鈥檙 mecanwaith hwn i oeri.