����ý

Mae magnetau yn creu meysydd magnetig. Allwn ni ddim gweld y meysydd magnetig hyn. Maen nhw'n llenwi’r lle o gwmpas magnet lle mae’r grymoedd magnetig yn gweithio, a lle gallant atynnu neu wrthyrru defnyddiau magnetig.

Dod o hyd i feysydd magnetig

Er na allwn ni weld meysydd magnetig, gallwn ni ddefnyddio naddion haearn i’w canfod nhw. Mae’r darnau bach o haearn yn trefnu eu hunain mewn maes magnetig.

Lluniadu diagramau meysydd magnetig

Byddai’n anodd lluniadu canlyniadau’r math o arbrawf sydd wedi’i ddangos yn y ffotograff, felly rydyn ni’n lluniadu llinellau maes magnetig syml yn lle hynny.

Sylwa yn y diagram:

• mae saethau ar y llinellau maes
• mae’r llinellau maes yn dod allan o G (��ô�� gogledd) ac yn mynd i mewn i D (��ô�� de)
• mae’r llinellau maes yn agosach at ei gilydd wrth y polau

Mae’r maes magnetig ar ei gryfaf wrth y polau, lle mae’r llinellau maes agosaf at ei gilydd.

Dau farfagnet

Mae'r diagram hwn yn dangos y patrwm maes magnetig wrth ddefnyddio dau fagnet.

Sylwa ar y gwahanol batrymau sydd i'w gweld wrth ddefnyddio dau bôl yr un fath a dau bôl gwahanol.

Maes magnetig unffurf

Os yw llinellau maes magnetig yr un pellter oddi wrth ei gilydd, rydyn ni'n dweud bod y maes magnetig yn unffurf.

Mae’r diagram yn dangos hyn:

Mae’r wybodaeth ganlynol ar gyfer disgyblion haen uwch yn unig.

I gyfrifo cryfder grym magnetig ar wifren, rhaid i ti ganfod y dwysedd fflwcs magnetig. Rydyn ni'n mesur hyn mewn uned o’r enw tesla. Rydyn ni'n tynnu llinellau i ddangos y cyfeiriad ar bôl gogledd magnet i gynrychioli hyn. Rydyn ni'n galw'r rhain yn llinellau fflwcs magnetig, ac maent wedi'u dangos yn y diagram uchod. Mae'r magnet yn niagram B yn gryfach na'r magnet yn niagram A. Mae mwy o linellau'n golygu grym atynnu cryfach.