大象传媒

"Roedd e'n deimlad swreal iawn", meddai Rhian "achos dwi wedi gwylio'r rhaglen ar y teledu dros y blynyddoedd ond roedd e'n gwbwl wahanol i beth ro'n i wedi disgwyl. Ond roedd e'n buzz mawr i ganu o flaen y gynulledfa hefyd."

Yn wahanol i'r hyn sy'n digwydd i'r rhan fwyaf o'r perfformwyr yn y gystadleuaeth, roedd Meinir Richards wedi gofyn yn arbennig i Rhian os y byddai'n fodlon canu ei ch芒n hithau. "Fe wnaethon ni recordio fersiwn o'r g芒n cyn y gystadleuaeth," esbonia Rhian "a phan wnaethon ni glywed ei bod hi wedi mynd trwyddo i'r rowndiau olaf, fe wnaeth Meinir ofyn i fi ei chanu hi yn y gystadleuaeth hefyd."

Dyma ddechrau partneriaeth llwyddiannus, sydd erbyn hyn wedi hudo miloedd o wylwyr 'C芒n i Gymru'.

Yn dilyn eu llwyddiant ar y rhaglen, mi fydd Rhian, Meinir a Tudur Dylan Jones nawr yn mynd i gynrychioli Cymru yn yr 诺yl Ban Geltaidd yn Nhralee, Iwerddon fis Ebrill.

Ond mae Rhian yn cyfaddef nad oedd aros am y canlyniad hwnnw yn deimlad cystal 芒 pherfformio. "Roedd e'n horrible"meddai Rhian gan chwerthin. "Ro'n in teimlo'n eithaf s芒l wrth ddisgwyl am y canlyniad a gweld y ffigurau'n dod lan ar gyfer pob c芒n yn unigol!" Ond wedi'r cyfan fe ddaeth rhyddhad mawr, ac aeth Rhian i ddathlu'r fuddugoliaeth mewn steil gyda'i ffrindiau yng Nghaerdydd y noson honno.

Ar hyn o bryd, mae Rhian yn dilyn cwrs Cerddoriaeth yng Ngholeg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru yng Nghaerdydd, ac mae hi wrth ei bodd yn perffeithio ei chrefft o dan arweiniad yr arbenigwyr.

"Dwi'n mwynhau canu pob math o gerddoriaeth i ddweud y gwir, a dwi'n mwynhau'r cwrs yn fawr" meddai Rhian."Ar hyn o bryd, achos 'mod i'n cael fy hyfforddi yn y dull clasurol (gan Beatrice Unsworth) dwi'n gobeithio mynd i wneud cwrs 么l-radd mewn opera yn Llundain ar 么l i fi gwpla yng Nghaerdydd. Ond dwi'n cadw'n opsiynau'n agored!"

Ers ennill Ysgoloriaeth Bryn Terfel yn 2002, mae dyddiadur Rhian wedi bod yn llawn o berfformiadau ar lwyfannau ar hyd a lled Cymru. Gydag ymddangosiadau wedi'u cadarnhau ar gyfer rhaglenni teledu fel 'Ma' Ifan 'Ma' a 'Noson Lawen', yn ogystal 芒 pherfformio yng nghynyrchiadau'r coleg, mae cyfnod prysur iawn o'i blaen hi nawr. Ac yn dilyn ei llwyddiant diweddar ar 'C芒n i Gymru', dwi'n si诺r y bydd ei dyddiadur yn gorlifo 芒 gwahoddiadau o hyn ymlaen hefyd. Yn sicr, mae galw mawr am lais arbennig Rhian Mair Lewis.

Nid Rhian Mair Lewis oedd yr unig berfformwraig yn 'C芒n i Cymru' eleni 芒 chysylltiadau cryf gydag ardal Y Cardi Bach. Mae teulu Catherine Ayers, a ddaeth yn bedwerydd yn y gystadleuaeth gyda'r g芒n 'Pris Rhyddhad' yn hanu o Login. Fe fyddwch hefyd yn ei nabod hi fel Bethan, y ferch trin gwallt ar y rhaglen 'Darn o Dir'.

Bydd cyfweliad llawn gyda Catherine Ayers yn rhifyn Ebrill o'r Cardi Bach. Gwnewch yn si诺r eich bod yn mynnu eich copi!

gan Aled Vaughan, Prosiect Papurau Bro

Buddugoliaeth Chwerw felys Meinir
Buddugoliaeth chwerw felys oedd ennill cystadleuaeth 'C芒n i Gymru' i Meinir Richards. Doedd Meinir ddim wedi bwriadu cystadlu yn y gystadleuaeth o gwbl heb s么n am ei hennill. Cyfansoddwyd y g芒n fuddugol 'Y Dagrau Tawel' fel rhyw fath o therapi i'w helpu ar 么l colli ei g诺r, Elfyn, fu farw o gancr.

Y Prifardd Tudur Dylan Jones ysgrifennodd y geiriau, a hynny ar 么li i Meinir ddanfon neges destun ato yn hwyr un noson yn gofyn a fyddai'n fodlon gwneud hynny. Derbyniodd neges yn 么l bron yn syth, a'r ateb syml "dim problem" a bu sgwrsio mawr rhwng y ddau wrth i Dylan ysgrifennu am brofiadau personol iawn Meinir.

"Roedd Dylan a fi yn yr un coleg ac wedi cadw'n ffrindiau ers hynny" meddai Meinir, sy'n dod yn wreiddiol o Hendy-gwyn ond bellach yn byw yn Llanddarog. "Pan ysgrifennodd e'r geirie doedd dim angen newid yr un sillaf. Ond eistedd ar dop y piano fu'r geirie am sbel gan eu bod mor agos i'r asgwrn.

Athrawes Cerddoriaeth oedd Meinir am 15 mlynedd yn Ysgol Gyfun G诺yr, Tregwyr ond dyw gadael yr alwedigaeth honno ddim wedi golygu troi cefn ar gerddoriaeth iddi o gwbl. "Mae'n rhaid i fi gael fy ffics cerddorol" meddai Meinir," ac rwy'n cael hynny trwy weithio yn yr Ysgol Sul, potsian ar y piano adref ac arwain y c么r ieuenctid yn y pentref."

Mae'n amlwg bod Meinir wrth ei bodd yn gwneud hyn, ac mae'n hapus iawn 芒'r trefniant o ddod ynghyd yn achlysurol fel c么r a pherfformio mewn cyngherddau a nosweithiau amrywiol. Yn dilyn un o'r cyngherddau hynny y gofynnodd Meinir i Rhian Mair Lewis, oedd yn unawdydd y noson honno, os y byddai'n fodlon recordio 'Y Dagrau Tawel' ar gyfer 'C芒n i Gymru'. Roedd Rhian yn fwy na pharod i wneud hynny.

O ran cymryd rhan yn y gystadleuaeth, roedd popeth ar y funud ddiwethaf meddai Meinir. "Fe orffennais i'r g芒n ym mis Medi, a dim ond rhyw wythnos cyn y dyddiad cau aethom ni ati i'w recordio."

Aeth llond bws o drigolion Llanddarog a Chaerfyrddin i Gasnewydd ar gyfer y rhaglen fyw a ddarlledwyd ar Ddydd G诺yl Dewi. Roeddent wedi mynd i gefnogi Meinir, Dylan a Rhian, ac yn eu plith roedd Saran ac Elan, dwy ferch fach Meinir. Ni all Meinir ddiolch digon i'r rhai a'i chefnogodd ac sydd yn dal i'w chefnogi ers colli ei g诺r. Nawr, bydd ei hatgofion yn fyw am byth ar gyfer y cenedlaethau i ddod yng ngeiriau tyner Dylan, ac alaw gain Meinir yn 'Y Dagrau Tawel'.

Heledd ap Gwynfor Prosiect Papurau Bro