´óÏó´«Ã½

Yn allanol ac oddi mewn, cartref cwbl ddi-addurn oedd y cytiau Nissen. O'u plaid, gellid dweud eu bod yn ddigon helaeth i'w rhannu'n bedair ystafell ddosbarth, neuadd a chegin, ynghyd ag ystafell fechan i'r athrawon. Cyn pen 'chydig amser gwelwyd trawsnewid y parwydydd sinc llwyd gyda llawnder o luniau a siartiau lliwgar, bywiog, a'r iaith Gymraeg yn fwrlwm arnynt, yn denu llygad plentyn.

Clywid mwy a mwy o 'swn yr iaith' ar wefusau'r plant mewn awyrgylch hapus. Yn ddi-oed gwelwyd lliwiau coch, gwyn a gwyrdd yr Urdd yn bywiogi'r Neuadd. Buan y daeth amser pan welid tystysgrifau llwydda bri Eisteddfodau'r Urdd a'r Genedlaethol yn ennill lle ar yr hysbysfyrddau, gyda llwyddiannau'r Band Taro a'r Parti Cerdd Dantyn amlwg.

Prin iawn y medrid dweud fod y buarth chwarae tywodlyd yn gymwys,ond bu'n fodd i feithrin camp a hwyl chwaraeon, gyda'r Gymraeg arenau'r disgyblion. Gyda chynnydd cyson yn rhifau'r plant, daeth amser y medrid cael tim pêl-rwyd a thim pêl-droed.

Bu gweithgarwch hawddgar Miss Mari Wynn Meredith a'i chyd-athrawon yn fodd i ennill cynnydd cyson ar waetha'r llifeiriant Seisnigyn y dreflan. Profodd cefnogaeth parod Mr Mansel Williams, Y Cyfarwyddwr Addysg, yn arbennig werthfawr. Ar ei ymweliadau mynych â'r ysgol, deuai ag addysgwyr o wledydd tramor gydag ef i weld dulliau addysgu dwy-ieithedd. Byddai Miss Jennie Thomas,Ymgynghorydd laith y Sir, hithau, hefyd yn tywys tramorwyr ar yr un ymchwil, yn ogystal ag i ennyn diddordeb y plant yng ngwledydd y byd a'u pobloedd.

Cafwyd £100 o goffrau'r Sir i brynu piano. O'r un coffrau y cafwyd arian i brynu ffrâm ddringo fawr ei chyfraniad at weithgareddau ymarfer corff mewn ysgol mor llwm ei hadnoddau. Cofir hefyd am Gymdeithas Rieni heb ei hail. Ni fu diwedd ar yr haelioni a'r gefnogaeth gaed o'r cyfeiriad hwn.

Diolch am y cytiau Nissen er eu diffygion. Ym misoedd y gaeaf roedd tanau glo i'w gwresogi a gofalwr i sicrhau cyflenwad o danwydd am y dydd. Ond problem anodd oedd ceisio atal a chau'r agennau a ymddangosai'n gynyddol yn y parwydydd a'r to. Nid oedd modd cadw Morus y Gwynt ac lfan y Glaw rhag amharu ar iechyd, gwersi achysur y plant a'r athrawon. Roedd swn cawod drom ar y to yn fyddarol

Pa ryfedd i barti cyd-adrodd un Eisteddfod gael hwyl arbennig arAdrodd
'Mae Darbi yn y stabal, Ar hwyaid bach dan glo,
Yn clywed y glaw yn pitran-patran, Ar ben y to.'